شن و ماسه

شن و ماسه ذراتی هستند که از خرد شدن و فرسایش سنگ های طبیعی و خالص به وجود می آیند. با اینکه این مواد و مصالح ساختمانی در سطح زمین به خصوص در ساحل دریاها و رودخانه ها همیشه با هم یافت می شوند اما با هم فرق دارند.

آنها ذرات کوچک سنگ های شکسته هستند و شامل دانه هایی از سنگ تجزیه شده می باشند. قطر دانه های آنها از 0.06 تا 30 میلی متر می باشد و رنگ آنها بین قهوه ای تا نارنجی می باشد. شن و ماسه باعث استحکام مصالح ساختمانی مانند بتن می شود و از اینرو موادی بسیار مهم و کاربردی در صنعت ساختمان هستند که در خرید آنها بایستی دقت فراوانی به خرج داد. شایع ترین جزء شن و ماسه دی اکسید سیلیکون به شکل کوارتز است. زمین های زمینی از سنگ ها و مواد معدنی تشکیل شده اند، از جمله کوارتز، فلدسپات و میکا فرایندهای هوازدگی مانند باد، باران و چرخه های انجماد، این سنگ ها و مواد معدنی را به دانه های کوچک تر تجزیه می کنند. بر خلاف برخی از مواد معدنی دیگر، کوارتز سخت و غیر قابل حل در آب است و به راحتی از فرآیندهای هوازدگی تجزیه نمی شود.

تعریفی متفاوت از شن و ماسه

شن و ماسه

شن و ماسه یک ماده گرانشی است که سواحل، رودخانه ها و بیابان های جهان را پوشش می دهد. ترکیبات شن و ماسه مواد مختلفی می باشد که بسته به مکان آنها متفاوت هستند. شن و ماسه در مجموعه ای از رنگ ها از جمله سفید، سیاه و سفید، سبز و حتی صورتی نیز وجود دارند.

متمایز کردن شن و ماسه

تفاوت آنها در نوع و دانه بندی آنهاست. ذراتی که اندازه آنها تا 2 میلی متر است ماسه و به ذراتی که دارای سایزی از 2 تا 30 میلی متر هستند شن می گویند.

اما چند نوع شن و ماسه وجود دارد؟ در ادامه قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم.

انواع شن و ماسه

انواع شن و ماسه بر اساس اندازه ذرات، روش تولید و کاربردهای ساختمانی آنها به دو دسته طبیعی و مصنوعی (یا شکسته) تقسیم بندی می شوند.

شن و ماسه طبیعی

شن و ماسه طبیعی همان طور که از نام آن پیداست از طبیعت به دست می آید. ترکیبات و رنگ های این نوع شن و ماسه ها به مکانی بستگی دارد که از آن به دست می آیند و می توانند در رنگ های متنوعی مانند سفید، سبز، سیاه سفید و … یافت شوند. شن و ماسه طبيعی مستقيماً از سرند کردن، شستن دانه بندی مخلوط و جمع آوری شده از رودخانه ها تولید می شوند.

انواع شن و ماسه طبیعی

شن و ماسه درشت:

شن و ماسه های درشت از اعماق چاه های عمیق استخراج می شوند و معمولا به رنگ قرمز یا نارنجی هستند. دانه بندی این نوع از شن و ماسه ها درشت و شکل ظاهری دانه ها شکستگی تیز و زاویه ای دارند و دارای ذراتی بزرگ تر هستند که دلیل نام گذاری آنها نیز همین است. از شن و ماسه درشت عمدتا در بتن ریزی استفاده می شود.

شن و ماسه رودخانه ای :

به طور کلی شن و ماسه های رودخانه ای از رودخانه ها جمع آوری می شوند. برخلاف شن و ماسه های جمع آوری شده از گودالها ، شن و ماسه هایی که از رودخانه ها جمع آوری می شوند عمدتا دارای کیفیت بالایی می باشند. رنگ شن و ماسه های رودخانه ای معمولا سفید تا خاکستری می باشدو نیز شکل ظاهری آنها کاملا گرد و بدون زاویه است و برای اهداف مختلف ساختمانی مثل گچکاری و … مناسب است.

شن و ماسه مصنوعی:

شن و ماسه های مصنوعی عموما از خرد شدن سنگ های گرانیت یا بازالت طی سه مرحله خرد کردن تولید می شوند و جایگزین مناسبی برای شن و ماسه های رودخانه ای می باشند. آنها در کارخانه های تولید کننده شن و ماسه و با استفاده از انواع مختلف دستگاه سنگ شکن و سایر دستگاه ها ساخته می شوند.

کاربرد انواع شن و ماسه ساختمانی

انواع شن و ماسه

همان طور که گفتیم شن و ماسه ها در انواع مختلفی و برای کاربردهای متفاوتی تولید و وارد بازار می شوند. برخی از این مصارف عبارتند از:

نوع خاصی از شن و ماسه در تولید شیشه به کار می رود.

از آنها به عنوان ماده قالب ریختگری فلز استفاده می شود.

استفاده به عنوان یک ماده ساینده در سند بلاست

یکی دیگر از انواع شن و ماسه برای استحکام و دوام بیشتر مصالح ساختمانی و تولید بتن برای پی سازه ها به کار می رود.

یکی دیگر از کاربرد شن و ماسه استفاده از آنها به عنوان ماده ای زینتی در محوطه سازی است.

پروژه عملیات طرح و توسعه فرودگاه آبادان

شرکت ملی ساختمان با تکیه بر سوابق کاری ، امکانات و مدارک فنی و تخصصی خود در اجرای پروژه های فرودگاهی موفق به اخذ پروژه طرح و توسعه فرودگاه آبادان شد .

در پی دعوت مشترک سازمان منطقه آزاد اقتصادی تجاری اروند و شرکت فرودگاه های کشور در آذر ماه گذشته ، عملیات طرح و توسعه فرودگاه آبادان به شرکت ملی ساختمان پیشنهاد شد.

بنابر این گزارش: برای فاز اول این پروژه با مهلت اجرای زمانی شش ماه، مقرر شد سازه ترمینال فعلی حجاج در فرودگاه مهر آباد دمونتاژ و به آبادان انتقال و در سایت مورد نظر کارفرما نصب شود.

این گزارش می افزاید : طراحی سازه های جانبی و تاسیسات مکانیکی و برقی پروژه در دستور کار قرار گرفته که پس از ابلاغ کارفرما عملیات اجرایی شروع خواهد شد.

شن وماسه شکسته:

نوع دوم شن وماسه شکسته است،که از خرد کردن قطعات بزرگ سنگ در درون سنگ شکن و دانه بندی شن وماسه توسط سرندهای مختلف طبق نیازمصرف کننده یا استاندارد تهیه می شد.حاشیه این شن وماسه زاویه دار بوده و در تهیه انواع بتن مصرف دارند.در کارگاههای تهیه شن وماسه مواد اولیه از بستر رودخانه توسط لودر جمع آوری شده در مجاورت محل کارگاه انباشته می شوند،مواد اولیه توسط لودر داخل یک قیف ریخته شده که در انتهای قیف یک تغذیه کننده بر حسب میزان کشش دستگاهها ، مواد اولیه رابه خط تولیدتغذیه می نماید.مواد اولیه توسط یک تسمه نقاله به درون سرندهای اولیه ریخته می شوند و در این قسمت به اندازه مختلف بادامی،شن وماسه توسط سرندهای مختلف دانه بندی شده؛ مواد باقی مانده بر روی هر سرند توسط یک تسمه نقاله به محل ذخیره منتقل می شود.مواد بالاتر از اندازههای مورد نیاز یا استاندارد توسط یک تسمه نقاله دیگر به درون سنگ شکن هدایت شده و بعد از خرد شدن به سرندهای دیگر منتقل شده و بر حسب اندازه جدا می شوند که این شن وماسه همان شن و ماسه شکسته است.در صورتی که مواد تولید شده یا بخشی از آن هادارای مقادیری رس باشد لازم است قبل از مصرف، مواد اولیه تولید شده درون دستگاه شن شویي شسته شده ورس های چسبنده به دانه ها زدوده شوند.

انواع ماسه:

شناخت انواع مختلف ماسه و کاربرد آنها در قسمتهای مختلف ساختمان یکی از مسائلی هست که معمولا از سوی مجریان ساختمان مورد غفلت واقع می شود. مثلا اگر برای ساخت دوغاب سنگهای نما از ماسه خاکدار استفاده شود چیزی شبیه به فاجعه خواهد بود و در صورتی که اسکوپ مناسب پشت سنگها انجام نشود افتادن سنگ نما در سالهای اول بهره برداری حتمی خواهد بود. یا بسیار مشاهده کردم که در کارگاه به ماسه ای که برای ساخت بتن ستونها استفاده میشود به هیچ وجه توجه نمیشود و از همان ماسه ای که بنا در طبقه پایین برای دیوارچینی استفاده میکند در طبقه بالا دوستان کارگر و پیمانکار ما برای ساخت بتن استفاده میکنند که قطعا این نوع ماسه به دلیل درصد بالای خاک مقاومت بتن را پایین خواهد آورد. بنابراین برای هر کاری در ساختمان باید از ماسه مخصوص خودش استفاده کنیم در این مقاله انواع مختلف ماسه و کاربردهای انها در ساختمان بررسی شده است امیدوارم که برای دوستانی که به این موضوع توجه نمیکردند مفید فایده باشد.

الف- ماسه طبیعی:

ماسه های طبیعی ماسه های رودخانه ای هستند که از بستر رودخانه ها استخراج می شوند. ویژگی های این ماسه ها گرد گوشه بودن انهاست. به دلیل گردگوشه بودن اگر از این ماسه در بتن ریزی به خصوص بتن استفاده شود در گوشه ها و فضاهای خالی کوچک به خوبی جای میگیرند و این فضاها را پر میکنند.

ب- ماسه های شسته یا دوبار شور:

هرچه ماسه بیشتر شسته شود خاک مخلوط با ان کمتر میشود. وجود خاک در ماسه یک حسن و یک عیب دارد. عیب ان این است که ذرات خاک اطراف دانه های ماسه قرار میگیرند و باعث می شوند تا سیمان نتواند به خوبی اطراف دانه های ماسه قرار گرفته و انها را به هم بچسباند بنابراین هرچه خاک ماسه کمتر باشد چسنبندگی سیمان وماسه در نتیجه مقاومت ملات یا بتن مورد نظر بیشتر خواهد شد.

از طرفی حسن وجود خاک در ماسه این است که به دلیل خاصیت خمیری خاک ملاتی که با ماسه خاک دار ساخته می شود به راحتی شکل میپذیرد و کار کردن با این ملات برای دوستان بنا راحتر است. البته باید توجه شود اگر مقدار خاک ماسه از حدی(۴درصد) بیشتر شود ملات خاصیتش کم شده و مقاومت و چسبندگی لازم را نخواهد داشت به علاوه برای جبران گیرش بین ماسه و سیمان، مجبور به اضافه کردن سیما و هدر رفت بیهوده ان خواهد شد.

ج- ماسه های شکسته:

ماسه هایی هستند که از اسیاب کردن سنگهای معدنی بدست می ایند. و تیز گوشه هستند.

حال با توجه به توضیحات بالا انواع به اصطلاح بازاری ماسه را معرفی میکنیم. و به کاربرد هرکدام در ساختمان میپردازیم:

الف- ماسه طبیعی دوبار شور :

همانطور که گفته شد این ماسه خاک کمی دارد و راحتر فضاهای خالی را پر میکند. بنابراین در ساخت بتن و ساخت دوغاب پشت سنگها و کاشی ها باید از این نوع ماسه استفاده کنیم. زیرا در ساخت بتن شکل پذیری روی کار برایمان مهم نیست و مهمترین مطلب مقاومت بتن است بنابراین ماسه باید خاک خیلی کمی داشته باشد تا مقاومت ان افزایش یابد. همین طور در ساخت دوغاب سنگها و کاشیها نیز هدف کسب مقاومت و چسبندگی حداکثر و پر کردن فضاهای خالی و پرشدن خلل و فرجهای پشت سنگ یا کاشی است که تمام این موارد را ماسه طبیعی دوبار شور دارد.

ب- ماسه شکسته شسته:

از این ماسه یا ماسه شکسته به شرطی که میزان خاکش قابل قبول باشد در ساخت ملات دیوار چینی استفاده میشود. چون برای پخش کردن ملات روی ردیفهای چیده شده دیوار وجود مقداری خاک باعث شکل پذیری بیشتر و کارکرد راحتر میباشد. از طرفی مقاومتی که از ملات ماسه سیمان انتظار داریم به اندازه بتن نیست و این ماسه گزینه مناسبی برای دیوارچینی میباشد.

ج- ماسه کفی:

خاک این ماسه از ماسه ذکر شده در قسمت قبل نیز بیشتر بوده و شکل پذیری بیشتری تیز دارد. وجود خاک باعث میشود در کارهای شیب بندی کف و سیمانکاری حرکت شمشه و کروم گیری راحتر شود و به راحتی شیب دلخواه را به ملات بدهیم البته باید توجه شود خاک این نوع ماسه هم از ۴ درصد بیشتر نشود.